Ceza Hukukunda Mülkilik İlkesi
Cezalandırma yetkisi bir devletin egemenlik yetkisinin bir yansımasıdır. Her devlet kendi sınırları içerisinde kamu düzeni ve kamu barışını sağlamak toplumun refah içerisinde yaşamasını sağlamak amacıyla belirli hukuki değerleri ihlal eden fiilleri yasaklar ve bunların karşılığında yaptırım uygulanacağını düzenler.
Mülkilik ilkesi de kısaca devletlerin kendi sınırları içerisinde işlenen suçlara kendi ceza kanunlarının uygulanması olarak ifade edilebilir.
Örneğin, Türkiye sınırları içerisinde gerçekleştirilen fiillere Türk Ceza Kanunu’nun uygulanması mülkilik ilkesi sebebiyledir.
Mülkilik ilkesinin kapsamını devletin sınırları oluştursa da “sınır” kavramının ne anlam ifade edeceği Ceza Kanunun 8. Maddesinde düzenlenmiştir.
8. Maddede belirtilen yerlerde işlenen fiiller Türkiye’de işlenmiş sayılacak, bu fillere mülkilik ilkesi gereğince Türk Kanunları uygulanacaktır. Öyle ki Türkiye’de işlenen suçtan yabancı ülkede hüküm verilse dahi Türkiye’de yeniden yargılanır. Bu son durum Ceza Kanunun 9. Maddesinde ifade edilmiştir.
Ceza Kanunun 8. Maddesi’ne göre aşağıdaki durumlarda suç Türkiye’de işlenmiş sayılır ve Mülkilik İlkesi gereğince Türk Ceza Kanunu uygulanır:
- Fiil kısmen veya tamamen Türkiye’de işlenmesi
- Fiilin başka bir devlet sınırları içerisinde gerçekleştirilmesine rağmen neticenin Türkiye’de gerçekleşmesi
- Suçun Türk Kara veya Hava Sahasında işlenmesi
- Suçun Türk Karasularında işlenmesi
- Uluslaraarası sularda Türk Deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla suç işlenmesi
- Türk Deniz ve Hava savaş araçlarında veya bu araçlara suç işlenmesi
- Türkiyenin kıt’a sahanlığı veya münhasır ekonomik bölgesinde inşa edilmiş sabir platformda veya bu platformalara karşı suç işlenmesi
